نام کتاب: galaxies in the universe
نویسنده: j.s.gallagher
تاریخچه: این کتاب پیشتر در دانشگاه تدریس میشده است و از دانشگاه وارد المپیاد شد، تا اینجا که من میدانم در سال 90 برای اولین بار در دوره تیم توسط دکتر حقی تدریس شد سپس از این کتاب یک سوال در مرحله دوم و یک سوال در دوره تابستانه سال 91آمد و در دوره تابستانه امسال هم 2 سوال آمد بنابراین به نظر میرسه این کتاب تازه کشف شده مانند مدرن آینده بسیار خوبی در زمینه فراهم آوردن سوالات داشته باشه!
توضیحات:خوب در زمینه دینامیک کهکشانی اکثر محاسبات به دلیل مشکل بودن با کامپیوتر انجام میشوند به همین خاطر کمتر کتاب مفیدی پیدا میکنید تا نیاز به کامپیوتر و برنامه نویسی نداشته باشد و یکی از این کتاب ها کتاب گلگر است که به خوبی و به زبان ساده مباحث دینامیک کهکشانی را مطرح کرده است. در فصل اول این کتاب مقدمات نجومی و اخترفیزیکی گفته شده است در فصل دوم توزیع جرم ها و درخشندگی و مباحث چرخش کهکشان گفته شده است که خیلی مهم هستند و در فصل سوم نیز قسمت های مربوط به پتانسیل گفته شده است. در ضمن تمارین این کتاب از اهمیت بالایی برخوردار هستند و در پایان کتاب نیز برای بعضی از سوالات راهنمایی هایی قرار داده شده است. در فصول پایانی کتاب نیز به قسمت هایی از کیهان شناسی اشاره شده است که میتواند جالب باشد!
اولویت مطالعه فصول این کتاب:
اولویت اول:1، 2، 3، 6، 7
اولویت دوم:4، 5
اولویت سوم:8،9
موفق باشیم
درود بر همه ی دوستان... این هم سری هفتم سوالات!!
در این مجموعه اکثر سوال ها بر پایه ی مدل کردن پدیده ای یا مبحثی خاص یا بررسی مدل خاصی طرح شده است.
لطفا با نظراتتان ما را همراهی کنید و نظرات سازنده ی خود را نسبت به نوع سوالات بیان کنید.
لینک دانلود:
http://s4.picofile.com/file/7993094080/7.pdf.html
موفق باشید!
این هفته قصد معرفی یکی از بهترین و کاربردی ترین کتاب های کیهان شناسی را دارم.
نام کتاب: Introduction to Cosmology
نویسنده: Barbara Ryden
متاسفانه همیشه کسانی که المپیاد می خوانند هنگامی که سر و کارشان به کیهان شناسی می خورد در پیدا کردن منبعی که بتواند کمکشان کند به مشکل می خورند چون اکثرا کتاب هایی که در زمینه ی کیهان شناسی نوشته شده در مرحله ی کارشناسی و دکترا تالیف شده و کمتر کتابی را می توان پیدا کرد که اولا در سطح المپیاد باشد و ثانیا این که کتاب مفیدی باشد و با مطالعه ی آن بتوان به سوالاتی که در المپیاد از مبحث کیهان شناسی می آید به راحتی پاسخ داد.
به همین منظور این هفته خواستم که کتاب فوق ( که موسوم به کتاب رایدن است! ) را معرفی کنم که یکی از معدود کتاب های مفید کیهان شناسی در سطح المپیاد است (و البته از اسمش هم معلوم است!)
حال نگاهی گذرا به فصل های این کتاب ارزشمند می اندازیم:
فصل اول این کتاب در اصل مقدمه ی کتاب است و نگاهی گذرا به تفکر پیشینیان در مورد کیهان می اندازد.
فصل دوم با پارادوکس اولبرز شروع می شود و با بیان اصل همگنی و همسانگردی در کیهان ادامه می یابد و با بررسی تابش ریز موج زمینه ی کیهان خاتمه می یابد.
در فصل سوم به تفاوت بین کیهان شناسی نیوتونی و نسبیتی پرداخته می شود و در نهایت نیز به مفهوم متریک و هندسه ی کیهان پرداخته می شود.
فصل چهارم به بررسی دینامیک کیهان می پردازد و یکی از بنیادی ترین معادلات کیهان شناسی یعنی معادله ی فریدمان و دیگر معادلات بنیادین مانند معدله سیال و معادله شتاب را معرفی می کند. در آخر فصل نیز به معرفی انرژی تاریک می پردازد و کمی به نقش آن در معادلات نیز پرداخته می شود اما بررسی کلی تر در فصل های پنجم و ششم انجام می شود.
به فصل پنج و شش می رسیم... این دو فصل از نظر من مفیدترین و بهترین فصل های این کتاب هستند و همین شهود ناچیز از مطالب گنگ کیهان شناسی را مدیون این دو فصل هستم. البته مفاهیم جالبی نیز درمورد نوع تحول کیهان های مختلف آورده می شود و تاثیر وجود یا عدم وجود ( بودن یا نبودن!) جز های مختلف کیهان از جمله ماده و تابش و انرژی تاریک را به همراه هندسه ی کیهان بررسی می کند و کیهان ها را براساس نوع تحولشان طبقه بندی می کند و مفهوم وجودبیگ بنگ را عمقی تر بررسی می کند. (خلاصه هرچی از خوبی این دو فصل گفته باشم بازم کم گفتم!!)
با قدم گذاشتن به فصل هفتم وارد دنیای کیهان شناسی رصدی می شوید یعنی آزمایشگاه علم کیهان شناسی!! هدف این فصل و در کل کیهان شناسی رصدی این است که با توجه به داده گیری هایی که از رصد انجام می دهیم پارامتر های مجهول معادلاتمان را پیدا کنیم از جمله سن و شتاب کنونی کیهان که این محاسبات از روی داده های رصدی این فصل را نیز جذاب می کند (اما نه به جذابی فصل های پنج و شش!)
در فصل هشتم به بررسی نقش ماده ی تاریک به خصوص در تحول کهکشان ها پرداخته می شود و در آخر این فصل مفهوم لنزینگ گرانشی بیان می شود.
از فصل های نه تا یازده نیز به بررسی فیزیک CMB و تحول کیهان در زمان های اولیه ( و خیلی اولیه! ) پرداخته می شود که تا به حال کمتر از این سه فصل در المپیاد سوال آمده است و نسبت به فصل های دیگر از اهمیت کمتری برخوردارند. البته همان طور که گفتم تمام فطول این کتاب بی نظیر است و منظور من از کم اهمیت بودن این است که به دلیل مطالب ناب و تا حدودی پیشرفته ی این سه فصل خیلی به ندرت در آزمون ها مورد استفاده قرار گرفته شده اند.
اگر بخواهم در مطالعه ی فصل های این کتاب اولویتی قرار دهم این گونه خواهد بود که البته نظر شخصی من با توجه به سوالات و مفاهیم تدریس شده در المپیاد تا به حال در مبحث کیهان شناسی است:
اولویت اول: فصول 4 تا 7
اولویت دوم: فصول 1 تا 3 و 8
اولویت سوم: فصول 9 تا 11
امیدوارم که مورد استفاده قرار گرفته باشد
موفق باشید
بدرود
این هفته معروفترین و مهم ترین کتاب در زمینه مکانیک سماوی معرفی میکنیم.
اسم کتاب:orbital mechanics for engineering students
نویسنده:D.curtis
به جرءت میتوان گفت کاملترین و بهترین کتاب در زمینه مکانیک سماوی این کتاب است و تمامی مراحل المپیاد را پوشش می دهد، درباره تاریخچه این کتاب در ایران مطلب زیادی نمی توان گفت اما میتوان اشاره کرد که این کتاب در رشته هوا و فضا تدریس می شده است و به همین خاطر به رشته المپیاد نجوم وارد شده است، برای اولین بار در تاریخ المپیاد نجوم در دوره تابستانه سال 1391، 10 فصل اول این کتاب توسط جناب آقای صدرالدینی تدریس شد.
در فصل اول این کتاب مقدمات ریاضی و مکانیک مورد نیاز مطرح شده است، در فصل دوم و سوم مباحث مربوط به انواع مدارها و زمان به طور کامل تفسیر میشود و برای مرحله اول به بعد ضروری میباشد، در فصل 6 نیز مانورها را بررسی میکند و در فصل 9 مباحث مربوط به جسم صلب در مکانیک سماوی را بیان میکند.
فصل های خیلی مهم: 2، 3، 6
فصل های خوب:1، 4، 9
فصل های متوسط:5، 7، 8، 10
فصل کم اهمیت:11
البته دوباره تکرار میکنم که تقسیم بندی بالا بر اساس توجه کمیته فعلی و اساتید مطرح میباشد و ممکن است در اینده تغییر کند.
پی نوشت: با توجه به این لینک دانلود bookfi دچار مشکل شده است، میتوانید با استفاده از لینک زیر دانلود کنید.
سلام!
بالاخره سری پنجم سوالات تالیفی بچه ها هم آماده شد، سهم تحلیل داده هم چشم گیر شده است.
موفق باشیم!
لینک دانلود:
سلام .
طبق وعده ی قبلی قصد داریم هر هفته یک کتاب مفید و پرکاربرد را به شما معرفی کنیم .
این هفته نوبت کتاب معروف و فوق العاده آشنایی با مکانیک نوشته دانیل کلپنر است !
به جرات می توان ادعا کرد که اثر کلپنر 81 ساله در زمینه ی یادگیری مکانیک در بین کتب دیگر بازار بی همتا و بدون جایگزینی است . نشر شیوا و ساده آن ، خواندن کتاب را همچون رمان دلنشین می کند و شهود فوق العاده ای در مکانیک به شما خواهد بخشید . خواندن کتاب همچنین ، به افرادی که بدون هیچ پیش زمینه ی مکانیکی قصد دارند وارد این علم بشوند توصیه می شود . خواندن کتاب نیازی به ریاضیات پیشرفته ندارد و اگر هم داشته باشد در خود کتاب توضیحات به اندازه ی کافی داده شده است . البته نمی توان به ترجمه فوق العاده این کتاب نیز اشاره نکرد ! مترجمان تلاش بسیاری داشته اند تا به سبک و سیاق نویسندگی کلپنر پایبند باقی بمانند که با مقایسه با متن انگلیسی، متوجه عملکرد فوق العاده آنها می شویم.
کتاب با مقدمات ریاضی شروع می شود ، و مفاهیم ساده ای همچون بردار ها ، عملگر های برداری ، آشنایی با دستگاه های مختصات ، بردار های پایه تعریف سرعت و شتاب ، حرکت چند بعدی را توضیح می دهد و در آخر با پرداخت به سینماتیک دستگاه قطبی این فصل به پایان می رسد .
فصل دوم شروع مکانیک است ، قوانین نیوتون و کاربرد آنها ، دیاگرام آزاد از جمله موضوعات این بخش هستند . سپس با اشاره ای به نیرو های موجود در طبیعت و حل مثال های فوق العاده ای از آنها فصل به پایان می رسد .
فصل سوم مربوط به مفهوم تکانه خطی است که در ابتدا روابط مرکز جرم و سیستم های ذره ای بدست آورده می شوند. سپس با اشاره به قانون پایستگی تکانه و تعمیم قوانین نیوتون برای حالتی که سیستم در حال از دست دادن جرم است این فصل نیز به پایان می رسد .
فصل چهارم مربوط به بحث کار و انرژی است . تعریف کار و انتگرال های آن ، انرژی جنبشی و پتانسیل ، پایستگی انرژی مکانیکی ، اختلال و نوسان حول نقطه ی تعادل و برخورد های کشسان و ناکشسان از جمله بحث هایی است که در این بخش مطرح می شود .
به جرات می توان ادعا کرد که فصل پنجم این کتاب بهترین و متمایز ترین فصل این کتاب است ، فصلی که به خصوصیات ریاضی انرژی و کار می پردازد و از بعضی عملگر های برداری استفاده می کند . به شخصه در زمینه ایجاد درک و شهود درباره ی عملگر های برداری هیچ کتابی را در سطح این کتاب نمی بینم .
فصل ششم به گفته خود کلپنر ، به یکی از بی شهودترین مفهوم مکانیک می پردازد ، تکانه زاویه ای !
باز به شخصه این کتاب را در این زمینه نیز برتر از تمام کتاب های مقدماتی مکانیک می دانم . در این فصل تقریبا تمامی نکات درباره ی تکانه زاویه ای به زبانی بسیار فصیح توضیح داده می شود و استفاده از این ابزار مکانیک را بسیار ساده می کند .
فصل هفتم یکی از دشوار ترین فصول این کتاب است که هر چند در خود نجوم حرفه ای کاربرد فراوانی دارد ولی در المپیاد نجوم به غیر از دو سال اخیر عملا کاربردی نداشته است . برای مثال امسال بخش زیادی از نمره ی امتحان تئوری پایانی به بحث جسم صلب اختصاص داشت ، البته باید اعتراف کرد که این کتاب در این بحث زیاد خوب عمل نکرده است و کتاب های دیگر از جمله آریا ، ماریون جسم صلب را بهتر توضیح داده اند .
فصل 8 ام درباره ی نیرو های مجازی و دستگاه های نالخت است ، به شخصه هر آن چه درباره ی مفهوم نیرو ها و دستگاه های لخت و نالخت می دانم مدیون این فصل از کتاب هستم !! علاوه بر بحث درباب دستگاه های نالخت و بدست آوردن نیرو های مجازی در پایان فصل نویسنده تناقض مشهوری را مطرح می کند که شهود شما را به چالش می کشد !
فصل 9 ام در باره ی نیرو های مرکزی و حرکت ناشی از انان است ، به شخصه خواندن این فصل را اصلا توصیه نمی کنم !! شاید بیشتر شما را گیج کند ! البته سوال های آخر فصل آن فوق العاده اند ولی متن این فصل بسیار ضعیف و گیج کنند است
فصل 10 درباره ی نوسانگر های هماهنگ است ولی مفاهیم ارائه شده در این فصل کاربرد بسیار کمی در المپیاد نجوم دارند و خواندن آن در الویت نیست .
فصول بعدی همگی درباره ی نسبیت خاص هستند که بازهم به شخصه آنها را در رده ی بهترین منابع برای یادگیری نسبیت خاص می دانم . البته سوال های آخر فصل بسیار سخت و دشواری دارند که مفاهیم بنیادی مکانیک آموخته شده را به چالش می کشند !! ولی متن بسیار ساده، مفاهیم یکی از بزرگترین انقلاب های فکری علم را بیان می کند .
سوال های آخر فصل فوق العاده که از هر کدام نکات فراوانی می توان فرا گرفت ، مثال های حل شده ی عالی و کاربردی ، متن ساده و شیوا ، شکل های واضح و گویا ، این کتاب را برای من ، به بهترین کتابی که در مسیر المپیاد خوانده ام تبدیل کرده است !
فصول اجباری !! : 1 ، 2 ، 3 ، 4 ، 6 ، 8
اولویت دوم : 5 ،11،12 ، 13 ، 7 (با توجه به دوره ی امسال)
اولویت آخر : 9 ، 10 ، 14
موفق باشید !
سلام
با توجه به اینکه سوالات سال 91 تا حالا منتشر نشده است و بنابر اعلام کمیته(البته از طریق یک واسطه) که سوالات سال 91 گم شده است!!! تصمیم گرفتیم سوالات را پس از 13 ماه از حافظه یمان بازخوانی کنیم و منتشر کنیم. این سوالات تنها مشابه سوالات سال 91 هستند، بجز چند تا سوال که توانستیم پیداشون کنیم البته برای بقیه سوالها هم سعی کردیم که ایده هایشان ذکر شود.
در هر صورت چون این سوالات منتشر نشده اند، احتمال تکرار این سوالات در امتحان های آینده خیلی زیاد هست همانطور که می بینیم چند تا سوال مرحله اول سال 91 هم از این سوالات بود!
موفق باشیم!
لینک دانلود:
http://s1.picofile.com/file/7976279458/all_of_91.pdf.htmlسلام.
این هم جزوه هم‌ارتفاعی. پوزش بابت دیرکرد.
http://s3.picofile.com/file/7975235799/mesal.pdf.html
موفق باشید!