طبق سنت هر ساله باشگاه دانش پژوهان شرایط شرکت و منابع المپیادهای مختلف را اعلام کرد.
لینک خبر:
به نام حضرت دوست
سلام دوستان
شاید در این مدّت به اندازه ی بقیه ی طلایی ها در طرح سوال برای مجموعه ی سوال فعّال نبودم، امّا به دلیل سیستم یکپارچه ی ای میلی ما و همچنین صحبت ها و گپ های دوستانه، کاملن در جریان سوالات و روند طرح و ویرایش و ... و در نهایت رسیدن اون به دست شما بوده ام!
به این دلیل و همچنین لطف دوستانم بنده می خواستم کمی صحبت کنم و خبر بدهم و بگویم برنامه مان از این به بعد از چه قرار خواهد بود!
همان طور که دیدید مجموعه ی شماره ی 10 هم در دسترس شما قرار گرفت و امیدوارم برای همگی شما عزیزان مفید باشد.
ولی این مجموعه ی سوال آخرین مجموعه ی سوال ما بود!
شاید برای خیلی ها سوال باشد که چرا آخرین بود و ادامه ندادیم و بسیاری سوال های دیگر!
البتّه شاید برای خیلی ها هم اصلن سوالی پیش نیاید! :)
خب وبلاگ ما رسمن از روز 28 ام شهریور ماه شروع به کار کرد و در آن ما مطالب مربوط به المپیاد ، رویداد های مهم المپیادی ، منابع مهم و همچنین مجموعه سوالاتی که طرح کرده بودیم را قرار دادیم. سعی ما بر این بود که در مجموعه سوالات فرد سوالات طرح شده توسّط خودمان را ارائه بدیم و در مجموعه سوالات زوج، بیشتر سوالات ترجمه شده از منابع المیاد نجوم و همچنین دانشگاهی را قرار دهیم تا شما علاوه بر سوالات ایده ای و اکثرن مبهم، با سوالات روتین و دانشگاهی المپیاد نجوم هم آشنا بشوید. البتّه در این بین هم دوستان عزیزم آقایان انصارین و نبی زاده زحمت کشیدند و با صرف وقت بسیار سوالات را به زبان انگلیسی ترجمه کردند! (و در کمال ناباوری این ترجمه ها مورد توجّه دوستانی حتّی از رومانی قرار گرفت!)
البتّه سوالاتی که در وبلاگ ما قرار گرفت، حدود نصف سوالات پیشنهادی دوستان بود و نصف بقیه به دلیل تفاوت سطح زیاد و یا سختی و حتّی سادگی بیش از حد حذف شدند. و خب در مجموع 103 سوال برای شما آماده شد.
برای این کار ما هیچ منّتی بر سر هیچ کسی نداریم چرا که از ابتدا هدف ما گسترش و توسعه ی المپیاد نجوم بوده. شاید این گوشه ای از دین ما به این المپیاد زیبا باشد. امّا تعدادی اتّفاقات مختلف (و از جانب افراد مختلف) موجب شد که ما دیگر مجموعه سوالی را آماده نکنیم!
1:از اواخر آبان ماه دوره ی کشوری ما هم شروع شد و در نتیجه "واقعن" وقتی برای آماده سازی و طرح سوال نداریم!
2:به گفته ی مسئول کمیته ی نجوم احتمالن دیگر ما حق تدریس در هیچ جایی را نخواهیم داشت؛ این تصمیم موجب می شود که روال طرح بسیاری از سوالاتی که ما در جریان تدریس طرح می کردیم قطع شود و مزیدی بر علّت کمبود وقت ما شود!
3: که احتمالن مهمترین دلیل است،در یک ضرب المثل توصیف می کنم! "مستمع صاحب سخن را بر سر شوق آورد!"
ما هر چه قدر هم که کوشا و فعاّل باشیم، باز این بازخورد از شماست که میزان فعّالیّت ما را تنظیم می کند. خیلی از حرکات ما که به شوخی و خنده گذشت(مانند آمار دانلود و بازدید و ...) شاید در نگاه اوّل یک حرکت خنده دار کودکانه بیاید، امّا در باطن از ناراحتی همه ی دوستان به دلیل این سطح پایین بازدید ها و کم لطفی شما عزیزان باشد.کم کاری دوره ی قبلی، تخصّصی و بسته شدن المپیاد و ... از دلایل این اتّفاق است امّا به هر دلیلی ما دیگر به سراغ دادن مجموعه سوالات هفتگی نخواهیم رفت!
بنده از طرف همه ی دوستان از قطع شدن این روال عذرخواهی می کنم. امیدواریم دوستان طلایی سال بعد بیشتر مورد توجّه واقع شوند و در خدمت به شما موفّق تر باشند.
البتّه؛
تمامی این حوادث موجب نخواهد شد که ما فعّالیّتمان را به کل قطع کنیم. در برنامه ی آینده ی ما سه امتحان مرحله یکی، شاید یک مجموعه سوال نوروزی و دو امتحان شبیه به مرحله دو قرار دارد و به امید خدا آن را عملی خواهیم کرد.(فعّالیّت های عمومی مانند معرّفی کتاب و ... نیز با شدّتی کمتر ادامه خواهند داشت.)
در همین راستا در برنامه ی ما آزمونی مرحله 1 مانند قرار دارد که انشاالله در روز 5شنبه ی هفته ی آینده = 21 آذر ماه آن را از شما خواهیم گرفت، چگونگی برقراری متعاقبن اعلام خواهد شد، امّا هدف ما این است که در این زمان بیشتر بر روی سوالاتی تمرکز کنیم که نیاز به حفظیّات دقیق نباشد!
با ما در ارتباط باشید
ارادتمند شما، علیرضا علوی (359)
نام کتاب:فیزیک عملی(practical physics)
نویسنده :ج.ل.اسکوایرز (G.L.squires)
انتشارات: مرکز نشر دانشگاهی
ترجمه: دکتر علی شاهزمانیان و دکتر محمدحسن فیض.
رنگ جلد :زرد
چند سالی است که المپیاد نجوم نیز مانند المپیاد فیزیک درسی را در خود نمایان می کند که لغت تحلیل و کار با اطلاعات و داده ها را با خود به یدک می کشد.درس تحلیل داده که این سال ها (مخصوصا امسال) نقش پررنگی در المپیاد نجوم دارد چیزی نیست که بتوانید مثل خیلی دیگر درس ها منابع زیاد و خوب البته فارسی برایش پیدا کنید.
شاید با دقت بسیار خوبی بتوان گفت تنها منبع فارسی و رسمی که مناسب برای مطالعه شما ها باشد همین کتاب است.
البته تعداد چاپ این کتاب زیاد نیست و ممکن است در هنگام خرید آن مثل بنده ساعت ها در مغازه های انقلاب به گشت و گذار بپردازید ولی نا امید نشوید!
برویم به سراغ کتاب:
این کتاب شامل 13 فصل است که همه ی آن لازم المپیاد نجوم نمی شود.
در فصل 1 با موضوع بررسی آماری داده ها , بیشتر به سخنی با خواننده شباهت دارد و شما را با کمی لغات و مفهومات اولیه آشنا می کند این فصل در نهایت ناباوری تنها 3 صفحه است!!!.
در فصل دوم که با نام مقدمه ای بر خطا ها به شما نمایان می شود, انواع خطا ,مفهوم خطا و اهمیت تخمین خطا ها را نشان می دهد این فصل نیز حدود 4 صفحه است.
فصل سوم شاید فصلی باشد که اگر بخواهید تحلیل داده ی المپیاد نجومی یاد بگیرید باید خوب بخوانیدش.در این فصل ابتدا پارامتر انحراف معیار و اینجور چیز هارا تعریف می کند و درباره آن بحث می کند که چگونه می توانیم با انجام آزمایش هایی خطای کارمان را کم کنیم.در نهایت درباره توزیع گاوسی نیز توضیحاتی می دهد. این فصل حدود 20 صفحه است.
در فصل چهارم درباره روش اندازه گیری خطا در توابع مختلف بحث میکند و به مبحث فیت کردن تابع بر نقاط می پردازد .این فصل نیز حدود 10 صفحه است.
در فصل 5 به توضیح بیشتر مباحث فصل 4 می پردازد و حتی می توان آن را حل تمرینی پیشرفته برای فصل 4 دانست!این فصل نیز 9 صفحه است.
فصل 6:روش های تجربی. در این فصل وسایل مختلف اندازه گیری مورد بحث قرار می گیرد و روش های مختلف اندازه گیری نیز بیان می شود.
در فصل های 7و8و9 مباحث جدیدی تقریبا بیان نمی شود ولی یک مبحث مثال وار به طور کامل شرح داده می شود.
در فصل دهم روش های یادداشت برداری درست را نشان می دهد.دقت کنید که این مباحث باید به کسی که می خواهد تحلیل داده یاد بگیرد آموزش داده شود.
در فصل 11 انواع نمودار ها و ویژگی های آن ها بیان می شود.به شما یاد می دهد که چه وقت انتخاب مقیاس لگاریتمی مفید است چه وقت مقیاس خطی!
در فصل های 12 و 13 نیز با نام های حساب و مقاله نویسی به بیان کار با ماشین حساب , کامپیوتر ها و ... می پردازد و یاد می دهد نتایجتون را چگونه در قالب یک مقاله اراءه کنید.
در انتها کتاب نیز پیوست هایی مفید برای علاقه مندان قرار داده شده است.
فصول مهم:2و3و4و11
فصول کمتر مهم:5و6و1
فصول خیلی کمتر مهم:7و8و9و10و12و13.
نام کتاب: نجوم کروی (Textbook on Spherical Astronomy)
نویسنده: و.م. اسمارت (W.M.Smart)
مترجم: داود محمدزاده جسور
ناشر: نشر دانشگاهی
ناشر اصلی: نشر دانشگاه کمبریج
شاید کمتر کسی باشد که المپیاد نجوم را دنبال کرده باشد و با این کتاب آشنایی نداشته باشد!! کتاب نجوم کروی اسمارت را میتوان یکی از بهترین کتابهای المپیاد نجوم دانست. برای مطالعه این کتاب به کمترین اطلاعات از علم فیزیک و نجوم نیاز دارید و با کمی اطلاعات ریاضی میتوانید این کتاب را مطالعه کنید و از آن لذت ببرید! طبق گفته نویسنده در پیشگفتار، "در آخر هر فصل، مجموعه مسائلی آمده است که اغلب آنها از مسائل امتحانی دانشگاه کمبریج و دانشگاه لندن و کالجهای کمبریج و با اجازه از آنها، انتخاب شدهاند؛ تعدادی از تمرینها نیز از کتاب نجوم کروی تالیف بال انتخاب شدهاند." در ادامه فصل به فصل این کتاب زیبا را بررسی میکنیم:
فصل اول کتاب در مورد مفاهیم بنیادی نجوم کروی بحث میکند و روابط مفیدی از جمله روابط کسینوسها، سینوسها و چهارجزئی را اثبات میکند. مطالعه این فصل برای تسلط بر روابط نجوم کروی و همچنین پیداکردن شهود نسبت به کره بسیار مفید است. حل تمرینهای انتهای این فصل هم بسیار به شما کمک میکند!
فصل دوم را میتوان قلب این کتاب دانست. در این فصل، اسمارت به معرفی کره آسمان و مفاهیم مهم نجومی دیگر مانند سمت، ارتفاع، بعد، میل، زاویه ساعتی و... میپردازد. این فصل یکی از مهمترین (و شاید مهمترین) فصول کتاب است که مطالعه آن به هر کسی توصیه میشود!
فصل سوم، اثرات شکست بر ستارگان را بررسی میکند. به جرات میتوان گفت برای بررسی اثرات شکست این فصل بسیار پربار است اما مسائل انتهای فصل آن، بعضا مسائل بسیار سختی بوده که ممکن است ساعتها وقت شما را بگیرد!
فصل چهارم به بررسی تلسکوپ دایره نصفالنهاری میپردازد و خطاهای ناشی از تنظیمات تلسکوپ را بیان میکند و کاربرد تلسکوپ را تشریح میکند. در کل این فصل تاکنون کاربرد زیادی در المپیاد نداشته است.
فصل پنجم حرکت سیارهای را بررسی میکند که توصیه میشود این مطالب را از کتابهای مکانیکی مطالعه کنید و تنها مسائل فصل را حل کنید.
فصل ششم به مطلب مهم زمان اشاره میکند که در سالهای اخیر نسبتا جایگاه مهمی در المپیاد پیدا کرده است و خواندن فصل خالی از لطف نیست!
فصل هفتم به پدیدههای سیارهای میپردازد. خواندن آن بخش از فصل که به مسئله اقامت میپردازد میتواند مفید باشد.
فصول هشت الی یازده به بررسی 4 پدیده که ناشی از حرکت زمین و ستارگان هستند و مختصات ستارگان را تغییر میدهند میپردازد. ابیراهی، اختلاف منظر، حرکت تقدیمی و حرکت خاصه این 4 اثرند. مهمترین اثر میان آنها، حرکت تقدیمی است که کاربرد زیادی در المپیاد دارد. اثرات اختلاف منظر و ابیراهی از نظر اهمیت در رتبههای بعد قرار میگیرند!
فصل دوازدهم به بررسی عکاسی نجومی میپردازد. با توجه به رویکرد جدید کمیته احتمال دارد از این فصل در آینده سوالاتی مطرح شوند بنابراین مطالعه این فصل میتواند کمک کند!
فصل سیزدهم، به تعیین مکان در دریا میپردازد که در کل مطالب جالبی را مطرح میکند ولی به جز بعضی بخشهای فصل (مانند تسطیح مرکاتور) این فصل کاربرد المپیادی ندارد.
فصل چهاردهم به ستارگان دوتایی میپردازد. به نظر من منابع بهتری هم برای مطالعه این مبحث وجود دارد.
فصل پانزدهم به اختفا و گرفت میپردازد که در کل خیلی مبحثی المپیادی نیست اما مطالعه آن میتواند مفید باشد.
در نهایت اگر بخواهم اولویتی برای مطالعه فصول تعیین کنم به صورت زیر فصول را الویتبندی میکنم. توجه کنید این الویتبندی تنها بر اساس تجربه شخصی میباشد!
اولویت اول: 1-2
اولویت دوم: 6-8-9-10
اولویت سوم:3-5-11-12-14-15
اولویت چهارم:4-7-13
سلام!
اخیرا متوجه شدیم که کتاب مدرن توسط دکتر قنبری عضو هیئت علمی دانشگاه مشهد ترجمه شده و 18 فصل اول آن در قالب یک جلد منتشر شده است البته در این کتاب در بعضی جاها مشکلات جزئی وجود دارد ولی میتواند بسیار مفید باشد و دانش پژوهان را بسیار کمک کند! امیدوارم بتوانید از این مرجع خوب در زمینه اخترفیزیک به خوبی استفاده کنید!