معرفی کتاب: دن ماوز

نام کتاب:basic astrophysics

نویسنده: Dan Maoz

انتشارات: princeton university press

توضیحات:

کتاب مورد علاقه دکتر عباسی هستش که عموما از روی این کتاب درس میده، شایعاتی هم هستش که ایشون دارن این کتاب ترجمه میکنن، سطح کتاب از کتاب هایی که تا الان معرفی شدن کمی پایین تر هستش ولی در بعضی جاها بهتره! نکته قابل تاملش فهرست مراجع این کتاب هس که میبینید با خیلی هاش اشنایی دارید!

معرفی فصول: 

فصل اول که کلا چیزی نیس!

فصل دوم تقریبا معادل فصل های 3، 5، 7 مدرن هستش ولی تمارین اخر فصلش پتانسیل اومدن تو دوره 40 داره.

فصل سوم درباره معادلات ساختار صحبت میکنه که به احتمال زیاد شما بیشتر از اون بلد هستید ولی باز هم تاکید میکنم سوالات اخر فصل حل کنید برای مثال سوال 5، سوال انتخابی تیم بوده.

فصل چهارم درباره فضای فاز و فشار تبهگنی و جرم چاندرا و ... حرف میزنه، حتما نگاش بکنید چون بعضی جاهاش جدیده!

فصل پنجم  تقریبا جرم جینزش مهمه، فصل 6 تا 9 هم مثل بقیه کتاب ها به دینامیک و کیهان می پردازه، البته دو فصل اخرش فعلا نیاز نیس.

اولویت مطالعه:

اولویت اول: 2، 3، 4

اولویت دوم: 5، 6، 7

اولویت سوم: 1، 8، 9

موفق باشیم!

معرفی کتاب: حساب دیفرانسیل و انتگرال

سلام! به روزهای گرم تابستانی نزدیک می‌شویم؛ روزهایی که برای بسیاری از افراد، روزهای آغازین المپیاد می‌باشد. شاید برای کسی که به تازگی شروع به مطالعه المپیاد نجوم می‌کند، هیچ چیز به اندازه تقویت پایه‌های ریاضی اهمیت نداشته باشد. برای همین امروز کتابی کاملا غیرنجومی و معروف را برای شما آماده کرده‌ایم!

نام کتاب: حساب دیفرانسیل و انتگرال (Calculus)

نام نویسنده: جورج بی. توماس (George B. Thomas)

نکته‌ای که باید به آن اشاره کرد این است که از این کتاب به تعداد موهای سرتان ویرایش‌های مختلف در بازار وجود دارد. این نوشته بر اساس ویرایش دوازدهم که یکی از آخرین (اگر آخرین نباشد!) ویرایش‌های منتشرشده در ایران است، نوشته شده است. این ویرایش را نشر هیمه منتشر کرده است. (گرچه این ترجمه، خیلی روان و مناسب نیست.)

حساب دیفرانسیل و انتگرال که تحت نام حسابان (یکی از معدود واژگان مثنای زبان فارسی که بر خلاف ساخت‌های زبان فارسی و واژه‌ای نادرست است!) نیز شناخته می‌شود و در زبان انگلیسی معمولا Calculus خوانده می‌شود، یکی از اولین دروازه‌های ورود به دنیای جذاب ریاضیات است. دنیایی که به جای اعداد، با توابع سروکار خواهید داشت. بخشی از ریاضیات که بیشتر برای حل مسائل مماس و مساحت پدیدار گشته است. پدیدآورنده این شاخه از علم را لایب‌نیتز (و البته عده‌ای نیوتن) می‌دانند. درباره حساب دیفرانسیل و انتگرال کتاب‌های فراوانی نوشته شده و حتی کتاب پیش‌دانشگاهی نیز در این‌باره به خوبی بحث کرده است. اما میان این کتاب‌ها، کتاب توماس از بیان نسبتا دقیق و در عین حال کاربردی برخوردار است. یعنی نه زیاد به اثبات‌های خشک ریاضی پرداخته نه اینکه به سادگی از کنار قضایای مهم عبور کرده. 

هدف ما در اینجا بررسی دقیق این کتاب نیست بلکه صرفا قصد داریم سرفصل‌هایی که انتظار می‌رود که یک المپیاد نجومی بلد باشد مرور کنیم. اما برای اینکه معیاری داشته باشیم کتاب توماس را معیار قرار می‌دهیم و طبق آن جلو می‌رویم. (دقت کنید شماره فصول بر اساس ویرایش دوازدهم بیان شده است.) اصولا برای یک المپیاد نجومی داشتن جلد اول کتاب کفایت می‌کند اما توصیه من به شما این است که جلد دوم هم را تهیه کنید چون خواندن جلد دوم خالی از لطف نیست! 

اولین فصل، به معرفی توابع می‌پردازد. به نظر من توماس مفهوم تابع را به یکی از بدترین شکل‌های ممکن توضیح داده اما در کل زیاد ایرادی به آن وارد نیست.

فصل دوم، درگاه ورود به دنیای پویای ریاضیات است. حدود و پیوستگی توابع به خوبی و در حد نیاز در این فصل بیان شده است. دقت کنید تمام زیربنای کار ریاضیاتی شما همین حد خواهد بود. برای همین اگر حد را نفهمید نمی‌توانید ارتباط خوبی با مشتق، انتگرال و... برقرار کنید. برای همین بدون در نظرگرفتن عدم کاربرد مستقیم حد در نجوم آن را مطالعه کنید.

فصل سوم به مشتق و محاسبه آن اختصاص دارد. اگر بخواهم به شما رک بگویم، اگر توانایی محاسبه بزرگترین مشتق‌ها در کمترین زمان را ندارید اصلا سراغ نجوم نروید! تنها راه رسیدن به این توانایی، حل مسائل زیاد در این رابطه است.

فصل چهارم به کاربرد مشتق اختصاص دارد. برای نمونه، آشنایی با روش نیوتن برای حل معادلات یکی از مهمترین بخش‌های این فصل است. در کل برای آینده‌تان بهتر است با مطالب این فصل آشنا باشید که البته در کل فصل سختی نیست!

فصل پنجم، شما را به دنیای جدیدی وارد می‌کند. دنیایی که شدیدا تقریبی به نظر می‌رسد، در حالی که کاملا دقیق است! انتگرال به عنوان یکی از مهم‌ترین و کاربردی‌ترین مفاهیم ریاضی در نجوم مطرح است. به طوری که در مرحله ۲ امسال هم شاهد حضور چند انتگرال بودیم. البته این فصل بیشتر انتگرال را معرفی می‌کند و زیاد وارد بحث محاسبه آن نمی‌شود.

فصل ششم، کاربردهای انتگرال معین را بررسی می‌کند. مطالعه این فصل به شما ابزارهای مناسبی برای حل مسائل نجومی می‌دهد. پس در کل از کنار این فصل، ساده نگذرید!

فصل هفتم توابع متعالی را بررسی می‌کند. توابعی که شاید کم و بیش با آن‌ها آشنا باشید. در کل انتظار می‌رود شما با تابع نمایی و معکوسش (یعنی لگاریتم طبیعی)، توابع معکوس مثلثاتی، توابع هیپربولیک و رفع ابهام حدهای خاص آشنا باشید.

فصل هشتم بی‌نهایت مهم است. روش‌های انتگرال‌گیری که باید گفت اگر کسی قادر به محاسبه انتگرال‌های روتین نباشد، بهتر است قدم در راه نجوم نگذارد! در این فصل، بعضی از مهم‌ترین روش‌های انتگرال‌گیری از جمله جزء به جزء، تجزیه کسرها و تغییر متغیر مثلثاتی مورد بررسی قرار می‌گیرد. حتما تمرینات این فصل را حل کنید. البته بخش‌های مربوط به حل عددی، زیاد اهمیتی ندارند.

فصل نهم، به بررسی معادلات دیفرانسیل مرتبه اول می‌پردازد. گرچه در ابتدا نیازی به مطالعه این فصل نیست اما در کل سود مطالعه فصل از ضررش بیشتر است.

فصل دهم به سری‌ها و دنباله‌ها می‌پردازد. به جز بخش‌های مربوط به بسط‌های تیلور و مک‌لورن، بقیه فصل اهمیت زیادی ندارد. 

در کل، از یک المپیاد نجومی انتظار می‌رود بتواند به روانی مشتق‌ها و انتگرال‌ها را محاسبه کند و برای توابع معروف بسط بنویسد و معادلات دیفرانسیل ساده را حل نماید. اینکه این مطالب از چه کتابی مطالعه شوند خیلی اهمیتی ندارد بلکه حل تعداد زیادی تمرین است که این توانایی‌ها را به شما می‌دهد.

موفق باشید! 

معرفی کتاب های دکتر خاکیان

سلام،

3تا کتاب زیر اخیرا توسط دکتر خاکیان (عضو کمیته نجوم) ویراستاری یا ترجمه شده! با توجه به مدل سوالات ایشان، میتونه این کتاب ها مفید باشه!

معرفی کتاب: بینی

نام کتاب: Galactic dynamics

نویسنده: james Binney & scott Tremaine

انتشارات: Princeton University Press

توضیحات:

 کامل ترین کتاب شناخته شده در المپیاد در زمینه دینامیک کهکشانی هس، این کتاب بیشتر منبع دانشگاهی بودش و توسط دکتر حقی و دکتر میرعباس جلالی تو دانشگاه تدریس میشده که متاسفانه (!) امسال پاش به دوره تیم باز شد و حدود 3 تا سوال ازش اومد، دو تا ویرایش داره، یکی 1987 و دیگری 2007، که ویرایش دوم هم از لحاظ نگارش و هم سطح سوالات و مطالب، به مراتب از ویرایش اول بهتره که نقش کامپیوتر در ویرایش دوم بیشتر جلب توجه میکنه! نکته ای که باید یاداور بشم این هس که ابتدا باید به فصول 24 تا 27 مدرن و کتاب گلگر مسلط بشید، بعدش سراغ بینی بیاید، همچنین نیازی نیس به کل کتاب بینی مسلط بشید، فقط باید متن کتاب، اون چیزهایی که مشابه گلگر هس و تمارین اخر فصل (اونایی که در سطح المپیادن!) بلد باشید،

بعضی از تمارین اخر فصلش هم خیلی قشنگن، حتما یه نگاه بندازید، مثلا یکی از سوالاتش پایداری نقاط لاگرانژی 4 و 5 هستش! یه چیز دیگه که این کتاب متمایز میکنه، پیوست های اخرش هستن، مخصوصا پیوست های ریاضیش که عموما کمتر دیدید ولی کاربرد المپیادی دارن! برای دانلودش هم میتونید به bookfi.org مراجعه کنید!

معرفی فصل ها:

فصل اول کتاب تقریبا میتونه تکراری باشه، درباره مقدمات اخترفیزیکی ،تابع شکتر، روشنایی سطحی، مشخصات ظاهری کهکشان، برخورد ضعیف و انواع زمان ها و کیهانشناسی مقدماتی صحبت میکنه، تمارین فصل اول حتما حتما حل کنید!

فصل دوم درباره انواع پتانسیل ها صحبت میکنه، یک سری الگوریتم هم معرفی میکنه تا بتونید هر چیزی را که می خواهید از یه پتانسیل بدس بیارید، فک کنم سوال 4 سری 4 خودمون مثال خوبی از این فصل باشه!

فصل سوم تقریبا مشابه همون چیزی هس که ما تو نیرو مرکزی میخونیم، بنابراین اوایلش شاید کسل کننده باشه ولی بعدش با ورود به دینامیک لاگرانژی و هامیلتونی این کسل کنندگی از بین میره، به نظرم مباحث مربوط به اخلالاتش میتونه مفید باشه! اواخر فصل هم تقریبا گیج کننده هستش که نیازی به دونستنش ندارید.

برای بقیه فصول هم در حال حاضر نیازی بهش ندارید مگر اینکه در دوره 40 امسال مطالب جدیدی تدریس بشه!

موفق و سربلند باشیم!

معرفی کتاب: هندسه‌ی تحلیلی و جبر خطی!

سلام. امروز کتابی متفاوت را برایتان معرفی می‌کنم، کتاب هندسه‌‌ی تحلیلی و جبر خطی!

نام کتاب: هندسه‌ی تحلیلی و جبر خطی 

دوره‌ی پیش‌دانشگاهی، رشته‌ی علوم ریاضی

ناشر: شرکت چاپ و نشر کتاب‌های درسی ایران

فکر می‌کنم همگان پس از مرحله ۲ متفاوت امسال، با اهمیت آنالیز برداری، حل دستگاه‌ معادلات و مقاطع مخروطی که به شکل کلی (در ادبیات دبیرستانی نه لزوما دانشگاهی!) هندسه‌ی تحلیلی و جبر خطی خوانده می‌شوند آشنا شده باشند. واقعیت این است این مباحث به شکلی که مورد نیاز المپیادی‌هاست در کتب دانشگاهی (از جمله توماس، سیلورمن و...) مطرح نمی‌شوند. مقاطع مخروطی که نیز از مهم‌ترین ارکان المپیاد نجوم هستند هم منبع مشخص و قابل اتکایی ندارند. اما نکته جالب این است که کلید حل تمام این مشکلات بسیار دور از ذهن است! 

کتاب دبیرستانی هندسه‌ی تحلیلی در میان کتاب‌های کم‌محتوا و خسته‌کننده دبیرستان از معدود کتاب‌هایی است که ارزش خواندن دارد. این کتاب مخصوصا برای افرادی که قصد دارند پایه‌های ریاضی خود را قوی کنند بسیار مناسب است. در ادامه به طور ریزتر با کتاب آشنا می‌شویم:

فصل اول به آنالیز برداری اختصاص دارد. آشنایی با مفهوم فصای R³ و بردارها در این فضا، جمع بردارها، ضرب داخلی و خارجی بردارها مباحث مهم و کاربردی این فصل هستند. لازم به ذکر نیست که بردارها تا چه حد در نجوم پرکاربردند!

فصل دوم به بررسی خط و صفحه در فضا می‌پردازد. گرچه مباحث این فصل به طور مستقیم کاربرد نجومی ندارند اما آشنایی با این مباحث شما را برای یادگیری مباحث سخت‌تر نجومی آماده خواهد کرد.

فصل سوم مقاطع مخروطی را بررسی می‌کند. هر گونه سخن‌راندن در باب اهمیت مقاطع مخروطی بی‌فایده است و تو خود حدیث مفصل بخوان از این مجمل!

فصل چهارم به گونه‌ای دوره خوانده‌های قبلی شما از ماتریس‌ها با جزئیاتی بیشتر است. آشنایی با مطالب این فصل برای مطالعه فصل بعد کتاب لازم است.

فصل پنجم روش‌های حل دستگاه معادلات خطی را مطرح می‌کند. روش‌ حذفی گاوش، روش گاوس ـ جردن، دستور کرامر و بررسی وارون ماتریس‌ها از مطالب این فصل است. 

کتاب معرفی‌شده، کتابی ۱۵۰ صفحه‌ای است که برای دانش‌آموزان عادی تالیف شده بنابراین مطالعه آن زمان‌بر نیست و تمرینات پیچیده‌ای نیز ندارد. بنابراین به نظر من کتاب را به صوزت کامل مطالعه کنید و تمرینات ‌آن را نیز حل کنید چرا که در ادامه‌ی راه المپیاد بسیار به شما کمک خواهد کرد.

موفق باشید!

معرفی کتاب: دینامیک کلاسیک ذرات و سیستم‌ها

سلام! کتابی که امروز قصد دارم معرفی کنم، کتابی نیست جز دینامیک کلاسیک نوشته‌ی جری بی. ماریون!

نام کتاب: دینامیک کلاسیک ذرات و سیستم‌ها (Classical Dynamics Of Particles & Systems) 

نویسندگان: Stephen T. Thornton, Jerry B. Marion 

ناشر اصلی: .Brooks/Cole Pub. Co

ویرایش پنجم، ۲۰۰۳

ترجمه‌ی جلال‌الدین پاشایی‌راد و بهرام معلمی

مرکز نشردانشگاهی، تهران

(توجه کنید این نوشته بر اساس ویرایش سوم کتاب نوشته شده است و ممکن است در ویرایش جدید تغییراتی در چینش یا محتوای فصول ایجاد شده باشد.)

کتاب مذکور که معمولا تحت نام ماریون شناخته می‌شود، شاید سخت‌ترین و کامل‌ترین منبع المپیاد نجوم در زمینه مکانیک عمومی و حتی سماوی باشد. به گونه‌ای که نویسنده در پیشگفتار تصریح می‌کند کتاب برای دانشجویان در سطح پیشرفته کارشناسی فیزیک تالیف شده است. البته این کتاب شباهت‌های زیادی با کتاب آریا نیز دارد. استفاده از ریاضیات قوی و مسائل چالش‌برانگیز مشخصه‌های اصلی این کتاب هستند. بنابراین آشنایی با حساب دیفرانسیل و انتگرال و حل معادلات دیفرانسیل تا حدودی برای مطالعه کتاب ضروری می‌باشد. رویکرد این کتاب همانند فولز، رویکرد تحلیلی است اما مسائل آن از فولز سخت‌تر و ایده‌دارتر می‌باشد. اکنون نگاهی سریع به محتوای کتاب می‌اندازیم:

فصل اول به مقدمات ریاضی می‌پردازد. ماتریس‌ها، بردارها و انتگرال‌گیری از بردارها مهم‌ترین بخش‌های این فصل هستند. توصیه می‌شود اگر با ماتریس‌ها زیاد آشنایی ندارید این فصل را بخوانید.

فصل دوم به مکانیک نیوتونی و تک‌ذره می‌پردازد. حرکت موشک هم در همین فصل بررسی می‌شود. 

فصل سوم به نوسان‌ها می‌پردازد. بررسی نوسان‌ها از جمله هماهنگ ساده، میرا و نوسان‌های خطی و همچنین بررسی اصل برهم‌نهی و سری فوریه از مطالب این فصل است.

فصل چهارم، گرانش است. این فصل از فصل‌های مهم کتاب برای المپیادی‌هاست. بررسی گرانش و پتانسیل، خطوط میدان و هم‌پتانسیل و محاسبه نیروی اشکال و اجسام مختلف از مباحث این فصل است. خواندن این فصل بسیار توصیه می‌شود.

فصول پنجم و ششم به حساب وردشی و دینامیک لاگرانژی می‌پردازند که کاربرد المپیادی ندارند.

فصل هفت، به حرکت نیروی مرکزی اختصاص دارد. این فصل برای نجومی‌ها، مهم‌ترین فصل کتاب می‌باشد. البته توصیه می‌کنم متن فصل را نخوانید چون نکته اضافه‌تری نسبت به فولز ندارد اما مسائل فصل را حتما حل کنید. (البته اگر مثلا با معادله کپلر آشنا نیستید بخش مربوط به آن را از فصل بخوانید.)

فصول هشتم و نهم به دینامیک سیستم ذرات و حرکت در دستگاه‌های نالخت می‌پردازد. هر دوی این مباحث از مقدمات دینامیک جسم صلب هستند ولی مطالعه این مباحث از یکی از کتاب‌ها (فولز یا آریا یا ...) کفایت می‌کند.

فصل دهم به دینامیک جسم صلب می‌پردازد. سطح این فصل نسبت به کتابی مانند فولز بالاتر است و کامل‌تر مباحث مربوطه را بیان کرده است اما به همین دلیل برای شروع مرجع مناسبی نیست و بهتر است اول فولز خوانده شود و سپس سراغ این فصل آمد. مسائل انتهای فصل هم بسیار مسائل جالب و بعضا سخت می‌باشند و قطعا حل آن‌ها برای افرادی که قصد دارند از نظر جسم صلب خیالشان راحت باشد بسیار بااهمیت خواهد بود.

فصول ۱۱ تا ۱۳ به بررسی نوسان‌ها و موج‌ها می‌پردازند که در سطح مرحله ۲ و دوره کاربرد خاصی ندارند.

فصل ۱۴ نیز به نسبیت خاص اختصاص دارد. به نظر من اگر کسی صرفا قصد آشنایی سطحی با نسبیت را دارد مطالعه کلپنر برایش کافی خواهد بود. همچنین نسبیت در بعضی منابع اخترفیزیکی (مانند کرول) نیز مطرح شده که مطالعه نسبیت از آن‌ها شاید منطقی‌تر باشد.

در نهایت من فصول کتاب را بر اساس تجربه شخصی به صورت زیر اولویت‌بندی می‌کنم:

اولویت اول: ۴-۷-۱۰

اولویت دوم: ۱-۲-۳-۸-۹

اولویت سوم: ۵-۶-۱۰-۱۱-۱۲-۱۳-۱۴

معرفی کتاب: رصد

سلام

امروز می خوام یک کتاب که برای تمام منجمین آماتور و نه فقط المپیادی ها داشتنش نسبتا ضروری هست رو معرفی کنم.

نام کتاب: The Observer's Sky Atlas

نویسنده:Erich Karkoschka

این کتاب نیز توسط شبکه نشر جهانی springer  به چاپ رسیده است.

اگر منجم آماتور هستید و یا به هر دلیل دیگه ای علاقه به رصد دارید و در شب های رصدی شرکت می کنید حتما نیاز به یک اطلس و یا نقشه آسمان برای گرفتن اجرام عمق آسمان دارید.

این کتاب یک اطلس جزء بهترین اطلس های موجود می باشد.

این کتاب ترجمه نیز گردیده است ولی چاپ آن متوقف شده و بعید است که نسخه فارسی دست اول آن پیدا شود ولی شنیده شده توسط یک انتشارات دیگر دوباره درحال چاپ است. ولی چون اطلس ها بیشتر شکل اند تا متن(!) مشکلی برای خواندن نسخه انگلیسی آن نخواهید داشت. (به هیچ وجه)

کل کتاب به سه بخش اصلی S , E , N تقسیم شده است که صور فلکی کل آسمان را در سه بخش صور شمالی (N), صور نزدیک استوا (E) و صور جنوبی(S) در آنها قرار داده است.

به بخش هر صورت فلکی که مراجعه کنید دو صفحه مربوط به آن صورت فلکی در اختیار شما قرارمی‌گیرد. در صفحه ابتدایی شما اجرام عمق آسمان موجود در این صورت فلکی و مشخصات آنها مثل قطر زاویه ای و قدر نقطه ای یا قدر مجموع به علاوه مشخصات ستاره های این صورت از جمله نام بایر , قدر ظاهری و ... مشاهده می‌کنید.

و در صفحه دوم از هر بخش شما تصویری از از این صورت فلکی بصورت کلی مشاهده می‌کنید همچنین در این صفحه تصویر مشاهده شده از برخی قسمت های این صورت فلکی در تلسکوپ بصورت شماتیک قرار گرفته است که جرم گیری اجرام عمق آسمان را راحت تر می‌کند.

در انتهای کتاب فهرست های متفاوتی مثل بر اساس شماره در فهرست مسیه موجود است که دسترسی سریع به جرم مورد نظرتون رو تسهیل می‌بخشه!

در انتهای کتاب نیز تصاویر واقعی اجرام قرار دارند.

بنظر بنده این کتاب بسیار مفید و ضروری برای شما می‌باشد.

موفق باشید و سربلند

معرفی کتاب: مکانیک تحلیلی!

سلام! امروز با معرفی کتابی خواندنی همراه شما هستیم؛ کتاب مکانیک تحلیلی نوشته‌ی گرانت ر. فولز!

نام کتاب: مکانیک تحلیلی (Analytical Mechanics)

نویسندگان: Grant R. Fowles, George L. Cassiday

ناشر/ سال نشر/ ویرایش: Thomson Brooks/Cole, 2005, Seventh Edition

* این کتاب توسط چندین مترجم به فارسی برگردان شده است و ناشرهای مختلف، برگردان‌های مختلف را منتشر کرده‌اند اما به نظر می‌رسد بهترین برگردان، برگردان نشر دانشگاهی باشد.

این کتاب یکی از منابع اصلی هم به صورت دانشگاهی هم به صورت المپیادی برای مکانیک می‌باشد و رویکرد کاملا تحلیلی دارد؛ برای همین نیاز به آشنایی با ریاضیات دانشگاهی از جمله مشتق و انتگرال از پیش‌نیازهای مطالعه این کتاب است. رویکرد تحلیلی کتاب باعث می‌شود بیشتر از نیاز به تکیه به شهودتان، نیاز به استفاده از روابط ریاضی داشته باشید که در کل کار را در بسیاری از مسائل راحت‌تر می‌کند. اکنون به بررسی دقیق‌تر کتاب می پردازیم:

فصل اول کتاب مانند هر کتاب فیزیکی دیگری، به مقدمات ریاضی کار می‌پردازد. اگر با بردارها و دستگاه‌های مختصات مختلف آشنایی ندارید، حتما این فصل را مطالعه کنید.

فصل دوم به حرکت مستقیم‌الخط و قوانین نیوتون می‌پردازد. احتمالا از قبل با مطالب این فصل آشنایید و نیاز نیست برای آن زمان زیادی بگذارید.

فصل سوم به بررسی نوسان‌ها می‌پردازد. نوسانگر هماهنگ، میرا و واداشته در این فصل مورد بررسی قرار گرفته‌اند. به یاد داشته باشید باید قبل از مطالعه این فصل باید کمی با حل معادلات دیفرانسیل آشنا باشید. مطالعه بخش‌های مربوط به نوسانگر هماهنگ ساده حتما و حتما توصیه می‌شود.

فصل چهارم به بررسی حرکت کلی یک ذره در سه بعد می‌پردازد. برای مطالعه این فصل نیاز به آشنایی با توابع چندمتغیره و عملگرهای برداری دارید. در کل مطالعه این فصل برای المپیاد خیلی ضروری نیست.

فصل پنجم به بررسی دستگاه‌های نالخت می‌پردازد. دستگاه‌های نالخت در دوره معمولا تدریس می‌شوند و آشنایی با آن‌ها از قبل به نظر لازم می‌رسد. آشنایی با مطالب این فصل برای مطالعه دینامیک جسم صلب نیز تا حدودی ضروری است پس مطالعه این فصل برای دوره لازم به نظر می‌رسد.

فصل ششم جالب‌ترین فصل کتاب برای المپیاد نجومی‌هاست! نیروهای جاذبه مرکزی موضوع مورد بحث این فصل است. بررسی قضیه پوسته، قوانین کپلر، نیروی جاذبه نیوتونی به صورت خاص، نیروهای جاذبه در حالت کلی و اختلال‌های مدارهای دایره‌ای اصلی‌ترین بخش‌های این فصل هستند. حل مسائل این فصل هم بسیار توصیه می‌شود. 

فصل هفتم دینامیک سیستم‌های ذرات را شامل می‌شود. اهمیت این فصل این است که علاوه بر بخش‌هایی مانند برخورد و حرکت راکت که به صورت مستقیم به نجوم مربوطند، مباحث این فصل در بررسی جسم صلب هم کاربرد دارند. برای همین خواندن متن این فصل می‌تواند در فصل‌های بعد به شما کمک کند. 

دو فصل ۸ و ۹ به بررسی مکانیک جسم صلب در دو بعد و سه بعد می‌پردازند. ممان اینرسی در سه بعد، زوایای اولر، ناوش، حرکت تقدیمی و دوران آزاد جسم صلب برخی از مهم‌ترین تیترهای این فصل‌ها هستند. با اطمینان می‌توان گفت فولز برای شروع جسم صلب بهترین و روان‌ترین منبع است و مسائل نه چندان سخت این فصل‌ها برای شروع بسیار بسیار مناسب هستند. دقت کنید جسم صلب مبحثی است که در دوره گذشته دو سوال نسبتا تعیین‌کننده از آن در آزمون‌های نهایی آمده بود اما تضمینی وجود ندارد امسال هم همین نقش را داشته باشد ولی برای افرادی که می‌خواهند با اطمینان کامل در دوره ظاهر شوند مطالعه جسم صلب بسیار مهم خواهد بود.

فصول ۱۰ و ۱۱ به دینامیک لاگرانژی و سیستم‌های نوسانی می‌پردازد که به خاطر ریاضیات سطح بالا معمولا در المپیاد نجوم مورد توجه قرار نمی‌گیرند. 

همچنین اگر بخواهم اولویتی برای مطالعه فصول در نظر بگیرم، با توجه به رویکرد کمیته در سال اخیر و همچنین روند کلی المپیاد نجوم، فصل‌ها را به صورت زیر اولویت‌بندی می‌کنم:

اولویت اول: ۶-۸-۹

اولویت دوم: ۱-۳-۵-۷

اولویت سوم: ۲-۴-۱۰-۱۱

در نهایت، باید گفت به جز فصل‌هایی مثل جسم صلب و نیروهای مرکزی، مطالب سایر فصل‌های این کتاب با کتاب‌های مشابه مانند ماریون و آریا هم‌پوشانی دارد و مطالعه مطالب از یکی از این ‌کتاب‌ها احتمالا کافی خواهد بود!

معرفی کتاب: استلار

سلام به همگی!

خوب هفته های پایانی اسفند عموما مهم هستند، اول از این جهت که تو این روزها نتایج مرحله اول اعلام میشود، دومم این که پایه کارتان برای مرحله دوم است و اگر این پایه کج باشد، کلا مسیرتان را عوض خواهد کرد. درضمن امروز پاسخنامه تشریحی مرحله اول به همراه کلید نهایی روی سایت باشگاه رفت، این پاسخنامه را اعضای تیم با نظارت و مدیریت جناب آقای دکتر حقی  ریاست کمیته المپیاد نجوم و اخترفیزیک، برای رفع ابهامات و کمک بیشتر به اقشار مختلف بچه ها آماده کرده اند. (قابل توجه بعضی ها که در تالارهای گفت وگو  یکطرفه قضاوت میکنند!!!)

لینک دانلود پاسخ نامه ی تشریحی مرحله اول (لینک باشگاه)

لینک دانلود پاسخ نامه ی تشریحی مرحله اول (لینک مستقیم)

خوب بپردازیم به معرفی کتاب:

نام کتاب: An introduction to the theory of stellar structure and evolution

نام نویسنده: Dina prialnik

دانشگاه: Telaviv University

تاریخچه:

 این کتاب توسط دکتر خاکیان چندین سال است که در دانشگاه صنعتی امیرکبیر تدریس می شود، برای اولین بار هم در سال 2012 به بچه های تیم توسط ایشان تدریس شد و این روال برای دوره تیم چندین سال است که تکرار می شود، کتاب حاضر فعلا به فارسی ترجمه نشده است، ویرایش دوم کتاب در اینترنت موجود است که میتوانید از سایت bookfi دانلود کنید، البته چند وقتی هست که ویرایش سوم کتاب هم منتشر شده است ولی قیمتش تقریبا یک میلیون تومان است!!!

توضیحات:

 فصل اول عنوانش مشاهدات رصدی و فرض های اولیه است که بالای 90 درصد مطالبش را میدانید، بعید می دانم که وقت زیادی ازتون بگیرد و یک نگاه کافی است.

فصل دوم به معادلات تحول ستاره ای می پردازد تقریبا معادل فصل 10 کارل می باشد، اکثر روابط را اثبات می کند ولی متاسفانه نشانه گذاری (notation) خیلی بدی دارد، یکی از نکات خوب این فصل بررسی انواع مقیاس های زمانی است.

فصل سوم سهم مولفه های گاز و تابش را بررسی می کند، در این فصل اکثر روابط اثبات می شود و خیلی بهتر از کارل گفته شده است، تقریبا هم معادل فصل8 و9 و16 کارل است.

معرفی کتاب: پولز

سلام!

خوب دوباره شروع به معرفی کتاب کردیم، امیدوارم بتوانیم تا مرحله 2 اکثر کتاب های مفید المپیادی را معرفی کنیم!

نام کتاب: Stellar structure and evolution

نام نویسنده: O.R.pols

تاریخچه:

این کتابی که الان معرفی کردیم، کتاب نیست و تنها یک درسنامه هستش که اگر مقدمه اش را بخوانید بهتر متوجه می شوید، این درسنامه وقتی کشف و مهم شد که دو قسمت از سوال اخترفیزیک امسال در این کتاب بود، همچنین در سال 91 هم در امتحان انتخابی تیم یک سوال از این کتاب امده است!

توضیحات:

در فصل اول این کتاب چیزهای مقدماتی نجوم و اخترفیزیک آمده که بی شک اکثرتون اینها را بلد هستید، فصل دوم هم تقریبا معادل فصل 10 کتاب مدرن هستش، فقط شاید در بعضی جاها طوری دیگر نگاه کرده باشد ولی تمارین اخر فصلش خوب هست، به نظرم فصل 3 این کتاب بهترین فصل هستش، تقریبا معادل فصل 8، 9، 16 مدرنه و شامل مباحث گاز بی دررو و همرفت هستش، اثبات برخی از فرمولها و تمارین اخرفصلش که شامل همرفت هم میشود، واقعا بی نظیره، در فصل 4هم به حل معادله لین امدن میپردازه و مدل ادینگتون را بررسی میکند،

فقط تنها نکته ای که باقی می ماند، این است که این درسنامه را به کسانی پیشنهاد میکنم که کتاب مدرن را خوانده اند و صرفا برای حل مسئله و ... به سراغ این کتاب می آیند!

لینک دانلود:

http://s5.picofile.com/file/8105417884/pols.pdf.html

موفق هستیم!!!